Σημείωμα ΣΕΒΕ για στοχευμένα μέτρα στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων

Σημείωμα ΣΕΒΕ για στοχευμένα μέτρα στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων

Παρά την σημαντική και πολυεπίπεδη συνεισφορά των εξαγωγικών επιχειρήσεων στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, η αντιμετώπισή τους, ως προς τα οφέλη και τα κίνητρα, είναι ίδια με εκείνη επιχειρήσεων με πολύ μικρότερη συνεισφορά στο εγχώριο οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι, όπως εκείνες που εισάγουν αγαθά και υπηρεσίες. Μάλιστα, η -μέχρι σήμερα- κοινή αντιμετώπιση εξαγωγικών και μη επιχειρήσεων τείνει να γίνει χειρότερη για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, καθώς κινδυνεύουν με κατάργηση και των ελάχιστων υφιστάμενων μέτρων στήριξης. Ζητούμε επομένως τη διαμόρφωση και εφαρμογή μέτρων για στοχευμένη στήριξη των εξαγωγικών επιχειρήσεων από την Κυβέρνηση (κατά προτεραιότητα δηλαδή διακριτά μέτρα που θα αφορούν, άμεσα ή έμμεσα, μόνο τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, ενισχύοντας τη διεθνή ανταγωνιστικότητά τους). Ζητούμενο σε κάθε περίπτωση είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση μέτρων με τρόπο που θα εξαντλεί τις δυνατότητες που παρέχονται από το εθνικό και ευρωπαϊκό κυρίως πλαίσιο.

1. Αναπτυξιακός Νόμος

1.1 Αναπτυξιακός Νόμος και εξαγωγές

Οι εξαγωγές και η καινοτομία δεν αποτελούν βαθμολογικό κριτήριο και δεν λαμβάνονται καν υπόψη κατά τη αξιολόγηση ενός επενδυτικού σχεδίου, oι δείκτες επίδοσης, το Business plan, η εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό δεν έχουν ουσιαστική συμβολή στην βαθμολογία.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιδότηση εξαγωγικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο. Στον N. 4887/22 στο πλαίσιο του καθεστώτος επιχειρηματικής εξωστρέφειας (ενίσχυση των επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων που στοχεύουν στη διείσδυση σε νέες αγορές του εξωτερικού με την εξαγωγή των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 81, μία πολύ μικρή και μικρή εξαγωγική επιχείρηση, εάν δεν υλοποιήσει επένδυση σε παραμεθόρια ή ορεινή περιοχή ή για πρώτη φορά σε ΒΕΠΕ, τότε λαμβάνει το 80% του του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων πχ. για την Θεσσαλονίκη 70, ήτοι 56% ως επιχορήγηση και χάνει το υπόλοιπο 14% που είχε με τον προηγούμενο αναπτυξιακό νόμο.

1.2 Επιτάχυνση Αναπτυξιακού Νόμου και εξεύρεση πόρων – Αλλαγή στις κυρώσεις που προβλέπονται από τη μη τήρηση της υποχρέωσης διατήρησης του υφιστάμενου προσωπικού και της δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης

Οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή του Αναπτυξιακού Νόμου είναι πολύ μεγάλες και ο προϋπολογισμός των κύκλων είναι ανεπαρκής και για τις προτάσεις που υποβλήθηκαν με συνέπεια να μην έχουμε αποτελέσματα και για εγκριθείσες προτάσεις. Ενδεικτικά, για τα καθεστώτα “Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία” και “Επιχειρηματικότητα 360ο” παρόλο που οι υποβολές ολοκληρώθηκαν στις 31/12/2022 και 10/05/2023 αντίστοιχα, δεν έχει ξεκινήσει καν η διαδικασία της αξιολόγησης. Αποτέλεσμα είναι να έχουν τεθεί σε “ομηρία” δεκάδες επιχειρήσεις, που είτε ξεκίνησαν είτε αναμένουν τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων προκειμένου να ξεκινήσουν την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων, ενώ παράλληλα ελλοχεύει ο κίνδυνος της ακύρωσης των επενδυτικών σχεδίων αυτών, λόγω των σημαντικών καθυστερήσεων που έχουν σημειωθεί. Ταυτόχρονα, δεν έχουν ακόμα εκδοθεί ούτε οι Οριστικοί Πίνακες Εγκεκριμένων Επενδυτικών Σχεδίων (επομένως και των αντίστοιχων Αποφάσεων Υπαγωγής) για τους δύο κύκλους του καθεστώτος “Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων” καθώς και για τον β’ κύκλο του καθεστώτος “Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα”, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ασφυκτικό περιβάλλον για τους επενδυτές.

Είναι κρίμα, τώρα που με τις προσπάθειες όλων και της Κυβέρνησης, η Χώρα μας έχει ανακτήσει την εμπιστοσύνη και των ξένων αλλά και των Ελλήνων επιχειρηματιών, να μην εγκριθούν καλές προτάσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις του Αναπτυξιακού λόγω ανεπάρκειας πόρων. Επίσης υπάρχουν εδώ και χρόνια εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια, τα οποία ολοκληρώθηκαν και ελέγχθηκαν από τους αρμόδιους ορκωτούς λογιστές, αλλά δεν έχει προχωρήσει η εκταμίευση των επιχορηγήσεων, με αποτέλεσμα και σε αυτές τις περιπτώσεις οι επενδυτές να βιώνουν μια κατάσταση «αιχμαλωσίας» χωρίς να υπάρχει καμία ενημέρωση για την ολοκλήρωση του ελέγχου.

Ως προς τις υπό έγκριση προτάσεις, να τονίσουμε ότι πολλοί από τους επενδυτές έχουν δεσμεύσει κεφάλαια για την ίδια συμμετοχή τους, άλλοι έχουν λάβει έγκριση δανείου (με εγκεκριμένο δάνειο λαμβάνεις υψηλότερη βαθμολογία) και φυσικά όλοι έχουν δηλώσει ότι θα προσλάβουν και το ανάλογο προσωπικό μετά την έγκριση.

Το ίδιο συμβαίνει και με το πρόγραμμα Στήριξης για επενδύσεις στη μεταποίηση/ εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023– 2027,  όπου καλές εταιρείες κινδυνεύουν να μείνουν εκτός.

Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 28, παρ.1 του νέου αναπτυξιακού, αν δεν τηρηθεί η δέσμευση διατήρησης του υφιστάμενου προσωπικού ή/και η δημιουργία των δηλωθεισών νέων θέσεων απασχόλησης, η προβλεπόμενη κύρωση είναι η ανάκληση της απόφασης υπαγωγής και η επιστροφή της ληφθείσας ενίσχυσης. Προτείνεται να εφαρμοστεί η διάταξη που υπήρχε και στα προηγούμενα θεσμικά πλαίσια (Ν.3299/04, Ν.3908/11 και Ν.4399/16) στα οποία δεν προβλεπόταν ανάκληση της απόφασης υπαγωγής, αλλά αντιθέτως επιβαλλόταν χρηματική ποινή, η οποία υπολογιζόταν βάσει μαθηματικού τύπου, διακριτού για τις υφιστάμενες θέσεις και για τις νέες.

2. Χρηματοδότηση

2.1 Κατάργηση εισφοράς 0,60% του Ν. 128/75 στα δάνεια που αποπληρώνονται από προϊόν εξαγωγής με προτεραιότητα στις χορηγήσεις μέσω του προγράμματος ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ του ECG και σε χρηματοδοτήσεις που πραγματοποιούνται από τις εμπορικές τράπεζες με την εγγύηση ή/και την ασφάλιση του ECG

2.2 Σχεδιασμός ειδικού προγράμματος στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ)

3. Φορολογικά κίνητρα

3.1 Διατήρηση και επέκταση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Καυσίμων (ΕΦΚΚ) σε δικαιούχους εξαγωγείς βάσει του Ν. 2861/54 – αφορά πλέον μόνο εξαγωγές σε τρίτες χώρες – και στο φυσικό αέριo

3.2 Διακριτά φορολογικά κίνητρα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις όπως η χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για δαπάνες εξωστρέφειας των επιχειρήσεων

4. Άμεσος σχεδιασμός και προκήρυξη ενός νέου στοχευμένου προγράμματος στήριξης της εξωστρέφειας στο πλαίσιο του ΕΠ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ: Το νέο αυτό πρόγραμμα θα πρέπει να περιλαμβάνει σειρά δράσεων που στοχεύουν στην πολύπλευρη στήριξη των εξαγωγικών επιχειρήσεων, ενισχύοντας σημαντικό εύρος εξωστρεφών δαπανών. Οι δράσεις προτείνουμε να περιλαμβάνουν τη συμμετοχή σε Διεθνείς Εκθέσεις (και τις σχετικές δαπάνες, όπως ενοικίαση περιπτέρου και εξοπλισμού, δημιουργία προωθητικού υλικού, κόστη μετακίνησης και διαμονής κ.α.), συμμετοχή σε επιχειρηματικές αποστολές, μελέτες – έρευνες αγοράς, διοργάνωση προωθητικών εκδηλώσεων, προσκλήσεις αγοραστών κ.λπ.