Τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα. Τι πρέπει να γίνει για να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο. Κλιμάκιο του ΣΕΒΕ θα επισκεφθεί την AGROTICA
Μικρή πτώση σημειώνουν οι εξαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων την τελευταία τριετία, όπως φαίνεται στον πίνακα 1 που ακολουθεί. Η πτώση όμως αυτή είναι μεγαλύτερη από τη συνολική πτώση των ελληνικών εξαγωγών, με αποτέλεσμα η συμμετοχή του κλάδου στις ελληνικές εξαγωγές να μειώνεται. Έτσι από 25% το 1998 έφθασε στο 20%. Το εμπορικό ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων είναι για τη χώρα μας δυστυχώς ελλειμματικό.
Πάντως, η συμμετοχή των αγροτικών προϊόντων στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών παραμένει σταθερά σε ψηλά επίπεδα, πάνω από το 20%. Αντίθετα, η συμμετοχή των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων στο σύνολο των εισαγωγών της χώρας βρίσκεται σταθερά, όπως βλέπουμε και στον πίνακα 2, στο 9-10% περίπου.
Το γεγονός της πτώσης του ποσοστού της συμμετοχής των αγροτικών προϊόντων στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών δεν θα ήταν δυσάρεστο για τον κλάδο αν αυτός μεν σημείωνε πραγματική αύξηση των εξαγωγών του, η δε πτώση του ποσοστού του οφειλόταν σε μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών άλλων κλάδων. Κάτι τέτοιο όμως, (που θα ήταν άλλωστε και ευκταίο), δεν συμβαίνει.
Όπως βλέπουμε και στους πίνακες 1 και 2, η χώρα μας, ως προς τα αγροτικά προϊόντα, εξάγει κυρίως φρούτα (το 20, 1% του συνόλου των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων), βαμβάκι (20%), καπνά (17,6%), έλαια (10,5%) και ιχθυηρά (10,3%). Από αυτές τις κατηγορίες προϊόντων ανοδική τάση στα πέντε τελευταία χρόνια δείχνουν μόνον τα ιχθυηρά, σταθερή τα καπνά και το βαμβάκι και πτωτική τα φρούτα και τα έλαια. Ανοδικές τάσεις δείχνουν τα δημητριακά, οι ελιές, τα γαλακτοκομικά και τα λαχανικά τα οποία όμως εξάγουν μικρότερες ποσότητες.
Ως προς τις εισαγωγές, εισάγουμε κυρίως κρέατα (23,7% του συνόλου), γαλακτοκομικά (17,8%) και δημητριακά (10,7%).
Αν προσέξουμε στον πίνακα 3, στον οποίο φαίνονται οι 26 πρώτες κατηγορίες εξαγώγιμων ελληνικών προϊόντων, εκείνων δηλαδή που καταγράφουν ποσοστό μεγαλύτερο από το 1% των ελληνικών εξαγωγών (συνολικά τα 26 αυτά προϊόντα καλύπτουν το 70% των ελληνικών εξαγωγών) θα παρατηρήσουμε ότι επτά από αυτές αφορούν σε αγροτικά προϊόντα, τέσσερις σε παρασκευάσματα με πρώτη ύλη αγροτικά προϊόντα. Άλλες έξη αφορούν σε ορυκτά και τεχνουργήματα. Σύνολο δεκαεπτά από τις 26 πρώτες κατηγορίες εξαγώγιμων ελληνικών προϊόντων, οι οποίες καλύπτουν το 45% περίπου των ελληνικών εξαγωγών προέρχονται από τη γη ή αφορούν σε παρασκευάσματα προϊόντων προερχόμενων από τη γη, με μικρή προστιθέμενη αξία.
Συμπέρασμα εξάγουμε κυρίως ότι μας έδωσε …ο Θεός. Δηλαδή ότι μας προσφέρει η ελληνική γή, ο ήλιος, το κλίμα και η θάλασσά μας. Αν λάβουμε δε υπ΄ όψη και τη συμμετοχή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία τότε το συμπέρασμα αυτό γίνεται ακόμη πιο ισχυρό.
Φυσικά τα συμπεράσματα αυτά δεν είναι απαραίτητα και αποκαρδιωτικά, ούτε προσφέρονται για απαισιόδοξες σκέψεις. Αντίθετα, όπως όλα τα συμπεράσματα, προσφέρονται για την ανάπτυξη στρατηγικών βελτίωσης της κατάστασης.
Από τα παραπάνω ενισχύεται η πρόταση του ΣΕΒΕ ότι:
1. Η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών πρέπει να αξιοποιήσει τα εξαιρετικά ποιοτικά αγροτικά προϊόντα και να προχωρήσει σε προϊόντα υψηλής προστιθεμένης αξίας που θα πωλούνται σε καταστήματα delicatessen, σε ψηλές τιμές, ώστε να αξιοποιήσει την πολύ καλή ποιότητα της πρώτης ύλης.
Η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, δεν μπορεί να παράγει άπειρες ποσότητες προϊόντων, για να κατακλύσει τις αγορές, ούτε να πετύχει μικρό κόστος παραγωγής για να ανταγωνιστεί και να έχει μεγάλα κέρδη. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να πουλήσει και να αξιοποιήσει φθηνά προϊόντα.
Η ελληνική γη με την ιδιομορφία της παράγει υψηλής γαστρονομικής αξίας προϊόντα, σε περιορισμένες ποσότητες και με ψηλό κόστος, σε σχέση με χώρες οι οποίες έχουν απέραντες πεδιάδες η εφαρμόζουν πιο συστηματικές και μηχανοποιημένες καλλιέργειες. Επομένως, δεν υπάρχει άλλη στρατηγική από το να δημιουργήσουμε υψηλή προστιθέμενη αξία και να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο αυτό πού μόνο εμείς παράγουμε, σε ψηλή ποιότητα αλλά σε μικρές ποσότητες. Κάτι τέτοιο όμως δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν γίνεται.
Μεγάλο μέρος των εξαγόμενων ελληνικών αγροτικών προϊόντων δεν καταναλώνεται στη φυσική του μορφή αλλά χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη από ανταγωνιστικές βιομηχανίες για την παραγωγή επεξεργασμένων προϊόντων και το χειρότερο για μας, ως βελτιωτικό για την παραγωγή δικών τους εξαγώγιμων προϊόντων. Αυτό συμβαίνει κυρίως στο ελαιόλαδο, τα ψάρια, τα όστρακα, τις ντομάτες και πολλά άλλα λαχανικά και στα δημητριακά. Το τελικό προϊόν που καταναλώνει δηλαδή κάποιος καταναλωτής σε διάφορες χώρες του κόσμου ενώ προέρχεται από ελληνικό αγροτικό προϊόν περιέχει μεγάλη υπεραξία την οποία δεν καρπούται ο Έλληνας παραγωγός, η ελληνική εταιρία, η Ελλάδα.
2. Στο βαθμό που τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα εξάγονται και καταναλώνονται νωπά θα πρέπει να βελτιωθεί θεαματικά η συσκευασία τους. Παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο στην ελκυστικότητα καθώς και στην φρεσκάδα τους. Δυστυχώς αγροτικά προϊόντα άλλων χωρών υποδεέστερης ποιότητας, χωρίς να είναι φθηνότερα μας ανταγωνίζονται σήμερα λόγω καλύτερης συσκευασίας.
3. Από τη στιγμή που σε κάθε περίπτωση κυριαρχούν στις εξαγωγές τα ελληνικά φυσικά προϊόντα και θα συνεχίσουν να κυριαρχούν, θα πρέπει να καλλιεργηθεί μια συνολική εικόνα γι΄ αυτά και ένα ενιαίο σύνθημα, όπως για παράδειγμα το ‘Naturally Greek’, το οποίο ο ΣΕΒΕ εδώ και χρόνια έχει προτείνει.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν βασικές θέσεις του ΣΕΒΕ και έχουν υποβληθεί προς την πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς.
Ο ΣΕΒΕ προγραμματίζει για τη φετινή χρονιά τη διενέργεια του 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου για την Ανάπτυξη των Ελληνικών Εξαγωγών, εξειδικευμένου αυτή τη φορά για τα αγροτικά προϊόντα, το οποίο μάλιστα θα πραγματοποιηθεί σε επαρχιακή πόλη.
Κλιμάκιο στελεχών του ΣΕΒΕ με επικεφαλής τον πρόεδρό του Ευγένιο Πλαλή θα επισκεφθεί αύριο το απόγευμα την AGROTICA για να συνομιλήσει με τους εκθέτες και να ενημερωθεί για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.



